Birinci Olduk (!)

21 Kasım 2013 15:11 tsi
Antibiyotik kullanımında birinci olduk!

Antibiyotik kullanımında birinci olduk!

Sağlık Bakanlığı'nın bu yıl ilk kez gerçekleştirdiği araştırmaya göre, Türkiye antibiyotik kullanımında 40 Avrupa ülkesi arasında birinci sırada.

 
Dünya genelinde yanlış antibiyotik kullanımı ile en basit bakteriyel hastalıkların tedavisinde bile zorluklar yaşanmaya başlamışken, Türkiye için de tehlike çanları çalıyor...

 Bakanlığın sonuçlarını yakında  açıklayacağı araştırmaya göre, Türkiye'de kişi başına düşen günlük  antibiyotik tüketimi 42  birimken  Hollanda'da bu rakam 14  birim  seviyesinde. Bir başka deyişle bir Türk vatandaşı, Hollandalı bir kişiden  günde  3 kat fazla antibiyotik tüketiyor. Bu değerle Türkiye Avrupa'da kişi başına  günde  kullanılan antibiyotik birimi  hesaplamasında 40 ülke arasında birinci sırada. Bizden sonra, 35  birimle  Yunanistan geliyor. Kuzey Avrupa ülkelerinde bu rakamlar en çok düşük seviyelerde... En az antibiyotik kullanan ise 13  birimle  Estonya.

Yüzde 20 direnç var

 Peki Türkiye'de antibiyotiğin bu kadar çok kullanılması ne gibi sonuçlar doğuracak? Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (Klimik) Başkanı  Prof . Dr. Önder Ergönül, genç kadınlarda  sıklıkla  görülen sistit için  verilen  antibiyotiklere karşı her beş kişiden birinin dirençli olduğunu söylüyor. Bir başka deyişle sistit için kullanılan antibiyotiklere yüzde 20 direnç söz konusu. Antibiyotik direnci olduğunda da enfeksiyon tedavi edilemiyor ve bakteri vücutta üremeye devam ediyor. Çünkü dirençten dolayı  verilen ilaç  yerini  bulmuyor. Sistit bu  durumun  net  şekilde  gözlemlenmeye başlandığı alanlardan sadece bir tanesi.

'Çaresiz kalabiliriz'

Dış Kapı Yıldırım Bayezıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nden Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Nilay Çöplü de, dikkatli olunmazsa Türkiye'de antibiyotik öncesi çağa girileceği konusunda uyarıda bulunuyor.

 Çöplü, Türkiye'de  durumun  ne kadar ciddi bir hâl aldığını şöyle ifade ediyor: "Geçmişten gelen tecrübelere bakarak, Türkiye'de direnç Avrupa ülkelerinden daha yüksek. Antibiyotik kullanım   hızımız  yüksek. Eğer antibiyotiği akılcı kullanmazsak, basit enfeksiyonla  baş edemez  hale geliriz. Bir cerrahi müdahalede, bir protez takılacağı sırada ya da erken doğmuş bir bebeğin enfeksiyon kapması gibi antibiyotiksiz tedavi edilemeyecek durumlarda  çaresiz kalabiliriz."

10  yılda  bir üretiliyor

'Bakteriler direnç kazandıkça yeni antibiyotikler üretilerek, bu tehlike giderilemez mi?' sorusunda da uzmanların yanıtı, 'hayır' oluyor... Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı öğretim üyesi ve Antibiyotik Çalışma grubu üyesiProf. Dr. Neşe Saltoğlu, yeni antibiyotik geliştirmenin 10 yıl gibi uzun bir süre aldığını söylüyor.

Yeni antibiyotik  geliştirmenin  masraflı ve yoğun  çalıştırmalar  gerektirdiğini ve 10  yıllık  bir zaman aldığını belirten  Prof . Dr. Saltoğlu, diğer yandan da yeni geliştirilen antibiyotiğe karşı uygunsuz ve aşırı  kullanım  nedeniyle 1  yıl  gibi kısa sürede direnç geliştiğini kaydediyor.

'Reçetesiz kullanmayın'

 Uzmanlar, tehlikenin antibiyotiklerin reçetesiz kullanılmaması halinde önlenebileceğini belirtiyor. Antibiyotiğin özellikle en hatalı kullanıldığı alanın üst solunum yolu enfeksiyonları olduğunun altını çizen Doç. Dr. Çöplü, "Bu enfeksiyonların yetişkinlerde yüzde 95'i, çocuklarda ise yüzde 75'i virüs dediğimiz daha farklı bir mikroptan kaynaklanıyor. Antibiyotikler ise virüslere etki etmiyor" diyor.

 Çöplü, antibiyotiğin yanlış  kullanımı  noktasında ilk önüne geçilmesi gerekenin,  insanların  üst solunum enfeksiyonuna yakalanmaları  durumunda  kendi kendilerine antibiyotik alıp kullanmaları olduğunu kaydediyor. Çöplü, "Bazı  durumlarda  doktorlar da viral (virüslerin neden olduğu hastalık) hastalığa da ardından bakteriyel enfeksiyon gelir endişesi ile antibiyotik yazıyorlar. Bu uygulamanın da kalkması gerekir" görüşünde.

Antibiyotik  kullanımındaki  ikinci bir hata da ilacı doktorun verdiğinden daha az  süre kullanmak. Uzmanlar, antibiyotiğin doktorun verdiğinden daha kısa süreli  kullanımı sonucunda vücutta kalan az sayıda bakterinin, tekrar enfeksiyona neden olma ve direnç kazanma ihtimali bulunduğu konusunda da uyarıda bulunuyor.

'Günlük el hijyenine dikkat edilmesi lazım'

Avrupa Antibiyotik Farkındalık Günü'nü ilan eden Avrupa Hastalıktan Korunma ve Kontrol Merkezi (ECDC) Direktörü Dr. Marc Sprenger da hatalı antibiyotik  kullanımı ve neden olabileceği sonuçlar konusunda Milliyet'in sorularını  yanıtladı .

Sprenger, hatalı ve aşırı antibiyotik  kullanımı  konusunda şu uyarılarda bulundu:
 "Aşırı antibiyotik  kullanımı  basterilerin antibiyotik tedavilerine karşı dirençli hale gelmesine neden olur. Bu  durumda  doktorlar da daha pahalı ya da daha fazla yan etkisi bulunan antibiyotikleri kullanmak zorunda kalabilirler. Antibiyotik bulunmadan önce binlerce insan bakteriyel hastalıklardan ölüyordu. Antibiyotik keşfedildiğinden beri birçok bakteri direnç kazandı. Direnç artıp antibiyotik üretimi azaldığı için şu anda antibiyotik direnci ciddi bir kamusal sağlık tehdidi. ECDC antibiyotiklerin ihtiyatlı kullanılması gerektiği konusunda insanları  uyarıyor. Bu ne demek? Antibiyotikler sadece doktorlar verdiğinde, doğru dozda, belirtilen aralıklarla ve belirtilen süre içinde kullanılmalıdır. Tüm bunlara ek olarak,  insanların da bakterinin yayılmasının önüne geçmek için önlemler almalıdırlar. Örneğin sıradan insanların   günlük  el hijyenine dikkat etmesi bile bakterilerle  mücadelede  ciddi bir adımdır."

Anlamı 'Hayata Karşı'

Antibiyotikler, bakteriyel enfeksiyon hastalıklarının tedavisinde kullanılan ve insan sağlığı açısından çok büyük öneme sahip ilaçlardır. Kelime anlamı ile 'antibiyotik' terimi, 'hayata karşı' demektir. Bu kimyasal maddeler, bakterilerin çoğalmasını önlemekte ve bazen de bakterileri öldürmektedir.

Siyah Gazete

Bu haber 2,610 defa okundu.