İstanbul'da Ezanın Okunduğu İlk Cami

4 Ağustos 2013 09:32 tsi
İstanbul'da Ezanın Okunduğu İlk Cami

          

İstanbul'da ezanın okunduğu ilk cami!

Emevi orduları İstanbul'u kuşatmak için yedi yıl boyunca Galata'da kaldı ve bu süreçte, bundan tam 1296 yıl önce ilk cami Karaköy'de yapıldı. İlk ezan burada okundu. Arap Camii olarak bilinen tarihi ahşap mabed halen ibadete açık...

İstanbul sayısız kutsal emanete ve tarihi yapıya ev sahipliği yapıyor. Her birinin önemi apayrı. Ama aralarında bir tanesi var ki hikayesi yüzlerce yıl öncesine dayanıyor. Karaköy Galata'da, Perşembe Pazarı'nda binalar arasında sıkışıp kalan, ama mimarisiyle görenlerin hemen dikkatini çeken Arap Camii'nden söz ediyoruz.

Bu tarihi caminin önemli hikayesini ilgilileri dışında pek de bilen yok. Bazıları da İstanbul'da ilk ezanın Fatih Sultan Mehmet, İstanbul'u fethettikten sonra okunduğunu ve ilk caminin de o zaman yapıldığını düşünebilir. Oysa Arap Camii, İstanbul'un ilk camisi ve ilk ezanın okunduğu yer. İşte hem İslam alemi hem de İstanbul için önem arz eden İstanbul semalarında yankılanan ilk ezan ve caminin hikayesi...

İLK EZAN NEREDE OKUNDU?

Bilindiği üzere Hz. Muhammed'in "İstanbul mutlaka fethedilecektir. Onu fetheden komutan ne güzel komutan, onu fetheden ordu ne güzel ordudur," hadisi şerifinin güzelliğine erişmek için binlerce Müslüman ve birçok sahabe 600'lü yılların sonu ile 700'lü yılların başında İstanbul'u fethetme umuduyla yollara düştü. Karadan ve denizden zorlu bir yolculuk sonrası üç kez İstanbul'u kuşattı İslam ordusu. Kimi kuşatma yedi yıl sürdü kimisi daha az. Ebu Eyyûb el-Ensari'nin katıldığı kuşatmadan 50 yıl sonra üçüncü kuşatmayı 717'de İslam ordusunun ünlü komutanı Mesleme bin Abdülmelik yaptı, Galata bölgesine ele geçirdi. Bir yıl süren kuşatma sonrasında kale içini fethedemese de yedi yıl boyunca askerleriyle birlikte burada kaldı. Müslümanların ibadetlerini yerine getirmesi için Bizans Kralı Leon ile anlaşma yaparak şimdiler de Karaköy Perşembe Pazarı'nda hırdavatçıların arasında gizlenmiş Arap Camii'ni yaptırdı. Yani bundan tam 1296 yıl önce...

İstanbul'un ilk camisi olan Arap Camii'nden İstanbul semalarına ilk ezan sesi de bu camiden yükseldi. Tam yedi yıl boyunca... Emevi Halifesi Ömer bin Abdülaziz Şam'daki isyanlar nedeniyle Mesleme bin Abdülmelik'i geri çağırınca, İstanbul kuşatması kaldırıldı. 800 yılına kadar cami olarak kalan bu tarihi yapıyı, Galata bölgesine yerleşen Cenevizliler kiliseye çevirdiler. Caminin çan kulesi o dönemde ilave edildi.

FATİH TEKRAR CAMİYE ÇEVİRDİ

Fatih Sultan Mehmet, 1453 yılında İstanbul'u fethettiğinde bina halen kilise olarak durmaktadır. Fetihten iki yıl sonra çan kulesi minareye, kilise de aslına yani camiye geri döndürülür. Fatih Sultan Mehmet, mabedin avlusuna Mesleme bin Abdülmelik adına bir makam yaptırır. Bazı rivayetlerde Mesleme'nin kabrinin Arap Camii'nin önünde olabileceği dile getirilir. Arap Camii'nin bir özelliği de ahşap olması. Ancak tahta kurusu gibi haşereler asla bu ahşaba yanaşmıyor. Mimari özelliği Arap tarzını yansıtıyor. Özellikle de minaresi 716 yılında Şam'da yapılmış olan Emevi Camii'ni andırıyor. Ahşap olduğu için birçok yangın tehlikesi atlatan camiye yapılan en büyük eklenti II. Mustafa'nın eşi Saliha Sultan tarafından yaptırılan şadırvan oldu.

SADECE KADİR GECESİ AÇILIYOR

Arap Camii'nin çilehanesi Mesele bin Abdülmelik'ten kalma. Bu küçük odacıkta eskiden Kutsal Emanetler saklanırmış. Ama güvenlik gerekçesiyle artık bu küçük odada saklanamıyor. Arap Camii İmamı Cafer Talan, Sakal-ı Şerif'leri canı gibi koruyor. Çünkü Sakal-ı Şerif'ler her atanan yeni imamın üzerine zimmetleniyor. Üç tane bulunan bu Kutsal Emanetler'den ikisi muma sarılmış bir şekilde muhafaza ediliyor. Sakal-ı Şerif'ler Ramazan ayı içerisinde sadece Kadir gecesi ziyarete açılıyor. Sabah namazına kadar da ilgiden dolayı ziyaret sürüyor.

KARAKÖY'ÜN ADI 'KAHR KÖYÜ'NDEN Mİ GELİYOR?

Bizansa karşı seferleriyle ün kazanan Emevi kumandanı Mesleme bin Abdülmelik'in komutanlık tarzı, Hz. Muhammed dönemindeki en önemli komutanlardan Halid bin Velid'e benzetilir. Mesleme, sarışın olmasından ve atılganlığından dolayı Sarı Çekirge namı ile tanınır.

Evliya Çelebi'nin aktardığına göre, komutan Mesleme bin Abdülmelik'in, Ayasofya'daki Üçbucak denilen yerde de ibadet ettiği söylenir.

Karaköy adını semte ilk yerleşen Karailerden aldığı söylense de Galata'yı ele geçiren Mesleme bin Abdülmelik ve ordusunun yedi yıl boyunca çok sıkıntı ve hastalık çektiklerinden dolayı kaldıkları muhite 'Kahr Köyü' adını verdikleri söylenir. Yani Karaköy'ün adının 'Kahr Köyü'nden türediği de rivayetler arasında.
Bir başka anlatıda şudur: Mesleme bin Abdülmelik ordusunun motuvasyonunu artırmak amacıyla Hz. Muhammed'in İstanbul'un fethiyle ilgili sözlerini ordunun önünde sık sık tekrar ettirirmiş.

Sabah

Oktan Keleş, Melekler Ağlarken Kitabında Arap camii ile ilgili şu bilgileri vermişti:

O Cami İstanbul’un ilk camisi olan ARAP CAMİİ idi. Abdest almak için şadırvana yöneldim. Latif Baba camiye girdi. Girmeden önce bana:

  - Âdem. Namazdan sonra caminin dışında ve kapının sağında bir meczub bulunur. Onun yanına var, duasını al dedi.

 Abdestimi aldıktan sonra camiye girdim ve Latif Baba’nın yanına yöneldim. Namazımızı kıldık. Heyecanla dışarı çıktım. Kapının sağ yanına yöneldim. Latif Baba’nın dediğini yaptım. Cemaat dağılıyordu. Gerçekten de kapının sağ tarafında biri vardı. Kır saçlıydı, 60 yaşlarına yakındı. Bir kolu da çolak gibi duruyordu. Birisi elini öpüp muhtemelen avucunun içine para koydu. Elini öpen adam kendisinden dua isteyip yanından ayrıldı. Ben de biraz ürkek bir tavırla yanına yaklaştım. Selam verdim. Selamımı kısık bir tavırla aldı. Gözleri sanki boşluğa bakıyordu. Dua istedim. Yüzüme bakmadan bana şunları söyledi:

  - Bu cami 7’lerin Camisi. Bu camii onlar inşa ettiler. Burada her vakit birisi olur. Cemaatle dua edildiğinde “amin” dese geri çevrilmez; 7’lerin makamı. Allah kabul etsin.

Ve “Allah’a emanet” diyerek yanımdan ayrıldı. Bu öğrendiklerim heyecan vericiydi. Biraz daha orada kalıp Latif Baba’yı bekledim. Nihayet yanıma geldi. Kendisine olup biteni, bir dakika süren konuşmayı anlattım ve 7’lerin Camisi meselesini Latif Baba’ya da sordum.

  - Nasipliymişsin. İyi, bereketli geçmiş. 7’ler meselesine gelince; doğru. Zahirattan da bu camiyi araştırsan birçok konu gibi öğrendiklerinin işaretlerini, alâmetlerini öğrenirsin. Kimi zaman isminde, kimi zaman tarihinde… Gerisini sen bul dedi.

   Latif Baba’nın bu söyledikleri benim için çok önemli bir metot bilgi oldu.

    O gün Latif Baba’yla Beyazıt’a geçtik ve oradan da ayrıldık. Eve geldim. Heyecan ve merakla öğrendiğim bilgiyi ve metodu uyguladım ve beni çok derin düşüncelere gark eden şu bilgileri öğrendim.

    Arap Cami İstanbul’un ilk camisi idi. Miladî 717 yılında yapılmıştı. İslam ordularının başında Mesleme (ra) vardı. Bu camiyi o yaptırmış.

 

                                  M E S L E M E

                                   1 2  3  4 5  6 7

 

Mesleme ismi Türkçe’de 7 harf

Ordu burada; yani İstanbul’da 7 sene kalmış.

Ordu buradan 7 yıl sonra çekilmiş.

Caminin içinde aydınlığa açıla 70 pencere var.

Tüm jeologların verdiği bilgiye göre İstanbul Boğazı; dolayısıyla İstanbul, bir tufan sonucu bundan tam 7 bin yıl önce oluşmuş.

 Bunlar gibi daha birçok 7 buldum; ama benim için bu kadarı yeterliydi. Mesajı almıştım ve metodu da. Birçoklarına tevafuk veya saçma gelebilir; ama ben bu metotla çok hakikatin zahirden alâmet ve işaretlerine ulaştım. Bir 7 daha:

İstanbul 7 tepe üzerine kurulmuştu.

 

 

Bu haber 6,236 defa okundu.