AİHM'den Türkiye'ye 'Kıbrıs Harekatı' Cezası

13 Mayıs 2014 08:53 tsi
AİHM'den Türkiye'yi Kıbrıs Harekatı sebebiyle 90 milyon Euro tazminat ödemeye mahkum etti.Türkiye tarihte ilk kez tanımadığı bir devlete tazminat ödeyecek.

AİHM'den Türkiye'ye 'Kıbrıs Harekatı' cezası 
 

AİHM'den Türkiye'yi Kıbrıs Harekatı sebebiyle 90 milyon Euro tazminat ödemeye mahkum etti.Türkiye tarihte ilk kez tanımadığı bir devlete tazminat ödeyecek. 

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye'yi, 1974 Kıbrıs Harekatı'ndan dolayı 90 milyon avroluk tazminata mahkum etti. Kıbrıs'ta taraflar arasında müzakerelerin gidişatını etkileyebilecek kararda 30 milyon Euro'nun 1974 sonrası kaybolanların ailelerine, 60 milyon Euro'nun ise Karpaz bölgesindeki Rumlara verileceği kaydedildi. Karar sonrası Türkiye tarihinde ilk kez tanımadığı bir devlete tazminat ödemek zorunda kalacak.

Güney Kıbrıs ilk başvurusunu 1994 yılında Kıbrıs Barış Harekatı sonrası Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin bazı maddelerinin ihlali sebebiyle açmıştı. Rum Yönetimi açtığı davada 1491 Rum'un kayıp olduğunu 211 bin Rum'unsa topraklarından olduğunu ifade etmişti. Sunulan belgeler sonrası mahkemeyse 2001 yılında bu durumu karara bağlamıştı. Açıklanan kararda 11 maddenin ihlal edildiği kabul edilmişti.

Rumlar 2011 yılında da 3 ayrı dava açmış, AİHM, konuyla ilgili verdiği kararda Türkiye'yi suçlu bulmuş fakat  kararlar tazminatla sonuçlandırılmamıştı.

Bu konudaki hükmün yerel saatle 15'te açıklanması bekleniyor.

DAVUTOĞLU: "BİZİ BAĞLAMAZ"

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, kararın açıklanmasından önce yaptığı açıklamada, “Uluslararası hukuk bağlamında ne bağlayıcıdır ne de bizim açımızdan kıymet ifade eder” demişti.

'Birleşmiş Miller(BM) Filistin Halkının Vazgeçilmez Haklarının Kullanılması Komitesi'nin Sheraton Otel'deki 'Kudüs' konulu toplantısının ardından düzenlediği basın toplantısında gazetecilerin sorularını cevaplayan Davutoğlu, “Bu dava, 10 yıl sonra tekrar gündeme getirildi. Kesinlikle uluslararası hukuk bağlamında ne bağlayıcıdır ne de bizim açımızdan kıymet ifade eder. Hukuk açısından sakıncalarının olmasının yanında zamanlaması yanlıştır. Çıkması durumunda tabii bu karar. Tam Kıbrıs'ta kapsamlı barış kapsamında müzakereler ivme kazanmışken Türkiye'nin öncülüğünde bir süreç başlamışken, kapsamlı müzakerelerin psikolojik açısından doğru olmamıştır. Bu karar alınacak olursa, bu Kıbrıs Barış Müzakereleri konusunda da şu ana kadar oluşan psikolojik atmosfere uyumlu değil” diye konuşmuştu.

Rum Yönetimi, Türkiye'nin 1974'te Kuzey Kıbrıs'a gerçekleştirdiği askeri harekat sonrası kaybolan Kıbrıslı Rumlar, yerlerinden edilmiş kişilerin ikametgah, mülkiyet ve seçim yapabilme hakları, Kuzey Kıbrıs'taki Rumların yaşam koşulları ve Kuzey Kıbrıs'ta yaşayan Kıbrıslı Türkler ve Çingenelerin durumlarını gerekçe göstererek 22 Kasım 1994 tarihinde Strasbourg Mahkemesi'ne başvurmuştu.

Başvuruda, 1974 harekatıyla Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin birçok maddesinin sürekli olarak ihlal edildiği savunulmuştu. Rum Yönetimi tarafından AİHM'ye sunulan belgelerde 1974 sonrası 1491 Rumun hala kayıp olduğu, 211 bin Rumun da yerlerinde edildiği belirtmişti.

TAZMİNAT KARARI İLERİ TARİHE ERTELENMİŞTİ

Başvuru 1996 yılında Mahkeme tarafından kabuledilebilir bulunmuş, 2001 yılında karara bağlanmıştı. Rumların tezlerinin çoğunun haklı bulan AİHM, 10 Mayıs 2001 tarihinde açıkladığı kararda, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 11 değişik maddesinin 14 noktada ihlal edildiğine hükmetmişti.

Karara gerekçe olarak adanın kuzeyinin Türkiye'nin denetiminde olması gösterilmişti. AİHM, kararın maddi ve manevi tazminata ilişkin bölümünü ise ileri bir tarihe ertelediğini duyurmuştu.

2011'DE TAZMİNAT İÇİN BAŞVURU

Rum Yönetimi kararın tazminata ilişkin bölümü hakkında 2011 yılında AİHM'ye yeni bir başvurda bulunmuştu.

Rum Yönetimi daha önce 1974, 1975 ve 1977 yıllarında Ankara'ya karşı 3 devletlerarası dava daha açmış, ancak bu davalar rapor ve ara karar alınarak tazminata hükmedilmeden sonuçlanmıştı.

ABD'den 52 yıl sonra Kıbrıs çıkarması
 
ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden, Kıbrıs müzakerelerine katkıda bulunmak amacıyla 21-23 Mayıs tarihleri arasında Lefkoşa'ya gidiyor.

Biden'in ziyareti ABD'den 52 yıl aradan sonra en üst düzeyde ziyaret olacak. En son 1962 yılında ABD eski başkanlarından Lyndon Johnson, başkan yardımcılığı döneminde Ada'ya gitmişti. Johnson, 1964 yılında dönemin Türkiye Başbakanı İsmet İnönü'ye Kıbrıs uyarısı yaptığı mektupla biliniyor.

Ada'daki Türk ve Rum kaynaklar, Başkan Yardımcısı Biden'in kalabalık bir ekiple geleceğini ve KKTC Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu ile Rum lider Nikos Anastasiadis ile görüşeceğini duyurdu. Biden'in taraflardan kısa sürede Kıbrıs sorununu çözmelerini isteyeceği belirtiliyor.

ABD Başkan Yardımcısı'nın bir diğer gündem maddesi ise, doğu Akdeniz'de bulunan doğalgaz yatakları olacak. 

ABD ELÇİSİ: TÜRKİYE'YE BORU HATTI

Doğalgaz kaynakları ve Türkiye bağlantısıyla ilgili bir diğer açıklama ise, ABD'nin Kıbrıs Büyükelçisi John Koenig'den geldi. Koenig, Rum Fileleftheros gazetesinde yayınlanan röportajında doğu Akdeniz doğalgazının Türkiye üzerinden boru hattıyla Avrupa'ya ulaşmasının seçenekler arasında bulunduğunu söyledi.

ABD elçisi, Kıbrıs sorununda, Rum ve Türk liderlere özellikle güvenlik alanında yardımda bulunabileceklerini belirtti. Koenig, Ada'da bulunacak bir çözümde Rum ve Türkler arasında güvenlikle ilgili büyük uçurum bulunduğuna dikkat çekerek, tarafların istemesi halinde yardımcı olacaklarını, NATO'nun devreye girip girmeyeceğini konuşmak için ise, çok erken olduğunu ifade etti.

Türkiye Gazetesi

Bu haber 4,751 defa okundu.